การสืบพันธุ์ของพืชดอก (Reproduction in a flowering plant)

การสืบพันธุ์ของพืชดอก (Reproduction in a flowering plant)

            การสืบพันธุ์เป็นการสร้างสิ่งมีชีวิตใหม่ พืชดอกทุกชนิดสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ โดยเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ ผสมกับเซลล์สืบพันธุ์เพศเมียในออวุล

อวัยวะสืบพันธุ์เพศเมีย (The female organs)
            -Carpel หรือ Pistill: เกสรตัวเมีย เป็นอวัยวะสืบพันธุ์เพศเมียประ กอบด้วยรังไข่ ยอดเกสรตัวเมีย และก้านเกสรตัวเมีย ดอกบาง ชนิดมีเกสรตัวเมียเพียง 1 อัน บางชนิดมีหลายอัน
            -Ovaries: รังไข่ เป็นโครงสร้างหลักของอวัยวะสืบพันธุ์เพศเมีย ภายในโครงสร้างเล็กๆ เรียกว่าออวุล อาจมี 1 หรือหลายออวุล ภายในออวุลมีเซลล์เพศเมีย ออวุลจะติดอยู่กับผนังรังไข่ที่บริเวณ พลาเซนตา
             -Stigma: ยอดเกสรตัวเมีย เป็นส่วนบนสุดของเกสรตัวเมีย ผิว บนยอดเกสรตัวเมียมีน้ำเหนียวๆ เมื่อมีการถ่ายละอองเรณู ทำให้ ละอองเรณูติดอยู่ได้
             -Style: ก้านเกสรตัวเมีย เป็นส่วนของเกสรตัวเมียที่เชื่อมระหว่าง ยอดเกสรตัวเมีย กับรังไข่ ดอกไม้หลายชนิดจะมีก้านเกสรตัวเมีย ชัดเจน เช่น ดอกแดฟฟอดิล บางชนิดมีก้านเกสรตัวเมียสั้น เช่น ดอกบัตเตอร์คัพ และที่สั้นมาก เช่น ป๊อปปี้
             -Gynaeciam: จินนีเซียม เป็นโครงสร้างทั้งหมดของอวัยวะสืบ พันธุ์เพศเมีย ประกอบด้วยเกสรตัวเมีย 1 อัน หรือมากกว่า

อวัยวะสืบพันธุ์เพศผู้ (The male organs)
             -Stamens: เกสรตัวผู้ เป็นอวัยวะสืบพันธุ์เพศผู้ เกสรตัวผู้แต่ละ อันประกอบด้วยก้านอับเรณู ตรงปลายก้านมีอับเรณู อับเรณูแต่ละอัน มีถุงเรณู ในถุงเรณูมีละอองเรณู
             -Androecium: แอนดรีเซียม เป็นโครงสร้างทั้งหมดของอวัยวะสืบ พันธุ์เพศผู้ของพืชดอก

               Pollen: ละอองเรณู ลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆอยู่ในเกสรตัวผู้ ละอองเรณูแต่ละอันจะมีเซลล์พิเศษที่มี 2 นิวเคลียส คือ เจเนเรทีฟนิวคลียสและทิวบ์นิวเคลียส เมื่อเรณูเข้าไปถึงรังไข่ เจเนเรทีฟนิวเคลียสจะแบ่งเป็น 2 สเปิร์มนิวเคลียส

               Ovules: ออวุล ลักษณะเป็นโครงสร้างเล็กๆอยู่ภายในส่วนของอวัยวะสืบพันธุ์เพศเมียของดอก คือ รังไข่ หลังจากการปฏิสนธิแล้วออวุลจะเจริญเป็นเมล็ด ซึ่งจะมีเซลล์อยู่ภายในเยื่อหุ้มคือ อินทีกูเมนต์ เป็นถุงเอมบริโอ

               Cross Pollination: การถ่ายละอองเรณูข้ามต้น เป็นการถ่ายละอองเรณูจากพืชต้นหนึ่งไปยังพืชชนิดเดียวกันแต่อยู่คนละต้น ถ้าเป็นพืชต่างชนิดกันจะไม่สร้างหลอดละอองเรณู ละอองเรณูถูกพาไปโดยลม หรือแมลงที่ไปกินน้ำหวานในดอกไม้

                            Fertilization: การปฏิสนธิ หลังจากถ่ายละอองเรณูแล้วสเปิร์มนิวเคลียสอันหนึ่งจะเข้าไปผสมกับเซลล์ไข่ในออวุลเป็นไซโกตส่วนสเปิร์มนิวเคลียส
อีกอันหนึ่งจะผสมกับนิวเคลียส 2 อันที่เชื่อมติดกันในถุงเอมบริโอได้เซลล์ใหม่ ซึ่งจะเจริญเป็นเอนโดสเปิร์ม หลังจากปฏิสนธิแล้วออวุลจะเจริญเป็นเมล็ด ภายในเมล็ดมีเอมบริโอ ประกอบด้วยต้นพืชที่เกิดใหม่และแหล่งเก็บอาหาร รังไข่จะเจริญเป็นผลซึ่งภายในมีเมล็ด
                            Self pollination: การถ่ายละอองเรณูภายในต้นเดียวกันหรือในดอกเดียวกัน เช่น การถ่ายละอองเรณูในดอกกล้วยไม้ชนิดหนึ่ง มีกลิ่นคล้ายผึ้งตัวเมีย ทำให้ผึ้งตัวผู้มาดูดกินน้ำหวานและได้ถ่ายละอองเรณูให้ดอกอื่นๆ แต่ถ้าไม่มีผึ้งมา เกสรตัวผู้ก็จะโค้งลงมาและมีการถ่ายละอองเรณู ในดอกเดียวกันได้
                  ไมโครไพล์อยู่ด้านข้างก่อนการปฏิสนธินิวเคลียสในถุงเอมบริโอ แบ่งเซลล์หลายครั้งทำให้เกิดเซลล์ใหม่หลายเซลล์ (บางครั้งเซลล์เจริญไปเป็นส่วน สะสมอาหารให้เมล็ด) และได้ 2 นิวเคลียสที่เชื่อมติดกัน เซลล์ที่ได้ใหม่นี้จะเป็นเซลล์ไข่ 1 เซลล์